Groupthink

Herkennen en doorbreken van patronen

Uitdaging en HRO-dimensies. Groepsdenken of groupthink duidt op denkpatronen waarin mensen minder makkelijk willen zeggen wat ze werkelijk denken of waar ze twijfels of kritiek op hebben. Dit patroon speelt zich vooral af in groepen waar iedereen binnen de groep het voortdurend met elkaar eens wil of moet zijn. Het doorbreken van dergelijke sociale patronen is belangrijk om een groep in ontwikkeling te brengen. Als mensen zich niet meer durven uit te spreken over hun twijfels of vermoedens, dreigen belangrijke signalen genegeerd te worden en dreigt de groep collectief zijn veerkracht te verliezen. Er wordt immers hardnekkig vastgehouden aan een bepaalde opvatting of beeld van de werkelijkheid.

Samenvatting. is een patroon dat aanwezig kan zijn bij mensen die nauw met elkaar samenwerken, daarbij een hechte groep vormen en die zoveel waarde hechten aan een unanieme mening, dat deze unanimiteit belangrijker wordt geacht dan een kritische rationele instelling. De groepsleden leggen meer nadruk op het ‘wij’-gevoel en zullen daardoor minder gemakkelijk kritiek uiten. Ook zullen ze informatie die de groepsvisie tegenspreekt, van zowel binnen als van buiten de groep, niet willen toelaten. Er ontstaat in het meest extreme geval een soort geloofsgenootschap die overtuigd is van zijn eigen gelijk, ongeacht de feiten.
Iemand die veel over Groupthink heeft geschreven is Irving Janis (1982).