Future Perfect

Uitdaging en HRO-dimensies. De waarde van deze methode voor het HRO-perspectief is dat het mensen verleidt om niet vanuit de bestaande situatie, met zijn problemen en gedoe, te redeneren. De bedoeling is juist vanuit de toekomst terug te kijken naar de gang van zaken zoals die nu speelt. Door deze benadering gaan mensen veel makkelijker vanuit een ‘hogere’ positie over hun huidige situatie nadenken. In plaats van bestaande trends en thema’s te extrapoleren gaat men vanuit de gewenste situatie de focus leggen op zaken die er werkelijk toe doen! Het maakt overigens niet uit of die situatie positief of negatief is – het zijn vrijwel altijd elkaars spiegelbeelden. In deze benadering wordt de gewenste performance centraal gezet en niet de wellicht haalbare performance. De beslissingen, activiteiten, en resultaten die daaraan hebben bijgedragen worden vervolgens veel scherper geformuleerd. Er is minder neiging tot simplificeren. Bovendien stimuleert de methode om enkele HRO-condities te versterken: het delen van referentiekaders en het elkaar beter informeren over wat er speelt. De uitkomsten kunnen overigens input zijn voor scenarioplanning.

Samenvatting. De Future Perfect is zoals hier beschreven op een belangrijk punt de tegenhanger van het maken van scenario’s. Bij een scenario ga je van het nu naar de toekomst. Bij een future perfect van de toekomst naar het nu. Beide benaderingen kunnen elkaar aanvullen en versterken. In de Future Perfect starten groepen met het zo concreet mogelijk beschrijven van een mooie of desastreuze toekomst van de organisatie. Deze toekomst ligt drie tot vijf jaar weg. Het beeld kan negatief zijn (de organisatie is door een ernstig incident failliet gegaan) of positief (we hebben een prijs gewonnen als meest betrouwbare dienstverlener). Vervolgens maken de deelnemers een mentale draai. Zij plaatsen zich in de toekomst en noemen dat het ‘nu’. Daarna blikken ze drie tot vijf jaar terug. De opdracht daarbij is om de belangrijkste besluiten, activiteiten en resultaten die aan het ‘nu’ in de toekomst hebben bijgedragen, als mijlpalen te beschrijven.

Voorbeelden. Een groep politieofficieren uit verschillende landen die elkaar niet kenden, kwam met een Future Perfect-opdracht zeer snel op stoom. Een sterke samenwerking teneinde de misdaad beter te kunnen bestrijden (de performance-uitdaging) stond in het perfecte toekomstbeeld centraal. De groepen konden heel goed aangeven hoe deze samenwerking er in het ‘nu’ van vijf jaar verder uitzag en wat men concreet gezamenlijk deed. Vanuit dit beeld ging de ene groep een totaal mislukte toekomst en de andere groep een geslaagde toekomst verder uitwerken en aangeven wat ‘afgelopen vijf jaar’ belangrijke mijlpalen waren. De cruciale thema’s waren voor beide groepen hetzelfde. De deelnemers verbaasden zich erover dat er zoveel consensus was.